با فرش ماشینی بیشتر آشنا شوید

تاریخچه

تاریخچه پیدایش فرش ماشینی در کشورمان نشان می‌دهد که این محصول در ایران عمری تقریباً ۴۰ ساله دارد. در ابتدای دهه ۵۰ اولین فرش ماشینی تولید داخل در کارخانجات مخمل و ابریشم کاشان توسط ماشین‌های مخمل بافی ژاکارد و با الیاف مصنوعی براق و پرز نسبتاً کوتاه و وزن سبک، بافته و روانه بازار گردید. همزمان با آن عده‌ای از تجار، فرش‌هایی با همین مشخصات و تا حدی مرغوب‌تر از کشور بلژیک وارد بازار ایران نمودند و سلیقه ایرانی را با پدیده فرش ماشینی آشنا کردند. با مشاهده استقبال نسبتاً مطلوبی که مردم از فرش ماشینی به عمل آوردند صاحبان گروه صنعتی بهشهر (خاندان لاجوردی) که از کارخانه‌داران و سرمایه‌گذاران خوشنام کشور بودند، اقدام به تاسیس شرکت بزرگی به نام شرکت صنایع کاشان (فرش راوند) نمودند که فعالیت آن در زمینه تولیدات مواد مرتبط با فرش و همچنین خود فرش ماشینی بود و اولین محصول آن در سال ۱۳۵۳ به بازار عرضه شد. این محصول با نمونه‌های قبلی کاملاً متفاوت و شباهت‌های زیادی به فرش دستباف داشت که به خصوص نوع پشمی آن فوق‌العاده مورد اقبال عمومی قرار گرفت. متعاقب آن شرکت‌های دیگری تاسیس و به رقابت پرداختند. این امر تا اواخر سال ۵۷ به طور معمول ادامه داشت و شرکت‌های بزرگ تولیدکننده فرش با هم در حال رقابت بودند. پس از مصادره اموال و کارخانجات تعدادی از سرمایه‌داران ایرانی در سال ۵۸ از جمله شرکتهای ملی (مصادره شده)، کارخانجات فرش ماشینی موجود نیز چون صدها واحد تولیدی دیگر زیر پوشش مدیریتی سازمان‌های دولتی مثل سازمان صنایع ملی ایران، بنیاد مستضعفان و جانبازان و … درآمد و مدیران دولتی اکثراً کم تجربه و بیگانه با مسائل صنعت، به مدیریت این کارخانجات بزرگ و با ارزش منصوب شدند و از آن پس منحنی حیات این کارخانجات به سراشیبی افتاده و رو به افول نمود. در سال ۵۷ تعدادی از متخصصان صنعت نساجی و دست‌اندرکاران صنعت فرش ماشینی و همچنین پاره‌ای از کارخانه‌داران که تا آن زمان در رشته‌های دیگر نساجی فعال بودند به فکر ایجاد واحدهای جدید فرش ماشینی افتادند و در گوشه و کنار کشور و با ماشین‌های مربوط به آن زمان مثل وندویل ALD۶۱ و AL۱ و TEXTIMA  شروع به کار نمودند و از همین جا سیر تحول فرش ماشینی در بخش خصوصی و توقف یکی پس از دیگری کارخانجات بزرگ موجود تحت پوشش دستگاه‌های دولتی آغاز شد. با انتقال تدریجی متخصصان شاغل در کارخانه‌های بزرگ به کارخانه‌های نوپا رقابت جدیدی در زمینه تولید فرش ماشینی در میان واحدهای بخش خصوصی در گرفت، ولی تحول اساسی در صنعت فرش ماشینی در کشور از سال ۶۵ شروع شد که این سیر تحول موجب ایجاد بیش از ۱۶۰۰ واحد کوچک و بزرگ تولیدکننده فرش گردید که در حال حاضر مشغول رقابتند .

روش تولید

فرش ماشینی توسط ماشین آلات مختلفی تولید می‌گردد که می‌توان به دستگاه‌های تکسیما، واندویل، شونهر ,Alpha ,CRX ، ASR، VTR و... اشاره کرد. جنس هر فرش نیز می‌تواند آکریلیک یا BCF ومخلوطی از این دو، یا الیاف جدیدابریشم مصنوعی (پلی استر) باشد. قابل ذکر است که فرش‌های ۱۰۰٪ آکریلیک دارای کیفیت و قیمت بالاتری هستند ولی فرش‌های ابریشم مصنوعی در حال حاضر به دلیل عدم پرزدهی و شستشوی بسیار آسان وثبات و درخشندگی بالا در بازارهای جهانی بعنوان بهترین کفپوش مورد توجه قرار گرفته و همچنین فرش‌ها بر اساس شانه به ۳۵۰ - ۴۴۰ - ۵۰۰ – ۷۰۰- 1000 و 1200 شانه تقسیم می‌شوند. تراکم فرش‌ها نیز می‌تواند براساس نوع ماشین و شانه بین ۷۰۰ تا ۳۵۰۰ باشد.

مفهوم شانه و تراکم

هر فرش دو نوع تراکم دارد : عرضي و طولي

تراكم عرضي فرش (شانه): به تعداد ريشه (گره رنگ) در يك متر از عرض فرش مي گويند كه به نام شانه شناخته مي شود. براي مثال: قالي 500 شانه به اين معني است که در هر متر از عرض فرش معادل 500 ريشه (گره رنگ) بافته شده است.شانه‌هايي که به طور معمول در بازار مي باشند عبارتند از :  220-250-280-320-350-380-400-440-500-700-1000 -1200 شانه

تراكم طول فرش (تراکم): به تعداد ريشه (گره رنگ) در يك متر از طول فرش مي گويند. براي مثال: قالي با تراكم 700 يعني در يك متر از طول فرش معادل 700 ريشه (گره رنگ) بافته شده وجود دارد، تراکم هايي که به طور معمول در بازار مي باشند عبارتند از:  300-400-500-600-700-800-900-1000-1400-2550-3000-3200-3500 رج مي‌باشد

)همچنين تراكم طولي با توجه به روش هاي مختلف بافت فرش ماشيني با يکديگر داراي تفاوت مي باشد(

تعداد ريشه (گره رنگ) در يك متر مربع از فرش: تراكم عرضي ضرب در تراكم طولي را گويند. براي مثال اگر تعداد گره رنگ در عرض برابر با 700 گره و در طول هم معادل 900 گره رنگ باشد. بنابراين تعداد ريشه (گره رنگ) در يك متر مربع 000/630=900x700

برای دیدن طرح ها و نقشه ها کلیک کنید