طراحی فرش حرفه‌ای است که در آن طراح فرش نقشه بافت را با توجه به نقشی که قرار است بر روی فرش تولید شده باشد می‌سازد. این طرح می‌تواند بر روی کاغذ یا ابزار دیگر باشد.
۱ نمونه‌هایی از طراحی سنتی ایران
۱.۱ طرحهای ایلی
۱.۲ هندسی
۱.۳ محرمات
۱.۴ محرابی
۱.۵ نقش ماهی درهم
طرحهای ایلی
این طرحها از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین طرحها در فرشبافی ایران بوده‌است و مخلوق ذهن قالیبافان بومی است. طبیعت و محیط زندگی آنها به ساده‌ترین شکلی در طرح این فرشها منعکس شده‌است. از نقشه‌های منظم و مدون پیروی نمی‌شود و دارای زیبایی دلپسندی است.
طراحان فرش این طرح را از منطقه‌ای به منطقه دیگر منتقل کرده‌اند چنان‌که از غربی‌ترین نقطه ایران به شرقی‌ترین منطقه راه یافته‌است.
گروه‌های فرعی این طرحها اغلب منسوب به مناطقی است که طرح ابتدا در آنجا رواج پیدا کرده‌است و یا به نام اشخاصی است که دارای نفوذ محلی بوده‌اند و یا سفارش بافت آن را داده‌اند. نامهای معروف و قدیمی این گروه عبارتند از هیبت لو (مربوط به فارس و آباده)، قشقایی بته، افشاری، خاتونی، اردبیل، مزلقان، خمسه، ساوه، تفرش، هریس، مهربان، گوراوان، زنجان و مشکین شهر، بختیاری، کردی، یلمه، گبه (خودرنگ)، سیستان، فردوس، سالارخانی، یعقوب خانی، سنگ چوبی، علی میرزائی، جان بیگی، جانمازی، جوین، موسی‌آباد، بلوچستان، ویس، قرجه، سنه و دسته گل. این طرحها از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین طرحها در فرشبافی ایران بوده است و مخلوق ذهن قالیبافان بومی است. طبیعت و محیط زندگی آنها به ساده‌ترین شکلی در طرح این فرشها منعکس شده است. از نقشه‌های منظم و مدون پیروی نمی‌شود و دارای زیبایی دلپسندی است. طراحان فرش این طرح را از منطقه‌ای به منطقه دیگر منتقل کرده‌اند چنان‌که از غربی‌ترین نقطه ایران به شرقی‌ترین منطقه راه یافته است. گروه‌های فرعی این طرحها اغلب منسوب به مناطقی است که طرح ابتدا در آنجا رواج پیدا کرده است و یا به نام اشخاصی است که دارای نفوذ محلی بوده‌اند و یا سفارش بافت آن را داده‌اند. نامهای معروف و قدیمی این گروه عبارتند از هیبت لو (مربوط به فارس و آباده)، قشقایی بته، افشاری، خاتونی، اردبیل، مزلقان، خمسه، ساوه، تفرش، هریس، مهربان، گوراوان، زنجان و مشکین شهر، بختیاری، کردی، یلمه، گبه (خودرنگ)، سیستان، فردوس، سالارخانی، یعقوب خانی، سنگ چوبی، علی میرزائی، جان بیگی، جانمازی، جوین، موسی‌آباد، بلوچستان، ویس، قرجه، سنه
هندسی
دراین طرح از انواع اشکال هندسی استفاده می‌شود، معمولاً خطوط زاویه دارند و بطور دورانی و قوسی شکل حرکت نمی‌نمایند.
گروه‌های فرسی مهم این طرح عبارتند از: هندسی بندی قابی، هندسی ترنجدار، هندسی محرمات، هندسی لچک ترنج (شاخه شکسته)، هندسی کف ساده، هندسی خطایی، هندسی ستاره (موزاییک)، هندسی خاتم شیرازی و هندسی جوشقانی.
محرمات
طرح محرمات به طرح‌هایی در فرش اطلاق می‌گردد که قطعاتی از یک نقشه در طول فرش تکرار می‌گردد و عرض فرش در متن به چند ردیف تقسیم می‌گردد و هر ردیف آن از رنگ و طرح مشخص از ابتدا تا انتهای فرش ادامه پیدا می‌کند و بطور راه راه ترسیم می‌گردد. این طرح در بعضی از نقاط ایران به نام قلمدانی مشهور است.
گروه‌های فرعی طرح محرمات عبارتند از قلمدانی سراسری، گل‌ریز با زمینه یکرنگ و بته با زمینه الوان.
محرابی
طرح اصلی محرابی از طرح محراب الهام گرفته شده‌است و تزئیناتی از قبیل قندیل‌ها و ستون‌ها و سرستون‌ها و گل و برگ‌ها به آن اضافه شده‌است.
گروه‌های فرعی این طرح بنام‌های محرابی درختی، محرابی گلدانی ستونی محرابی قندیلی، محرابی گلدانی و محرابی دورنما شهرت دارد.
نقش ماهی درهم
برگ ها بنیاد و اصل این نقش به حساب می‌آیند. به صورتی که دو یا چهار برگ خمیده که گل نیلوفر آبی یا گل شاه عباسی در وسط آن جایی دارند، چنین گفته شده است که در ابتدا برگ‌ها، ماهی بوده‌اند؛ که در زمان اسلامی به برگ تبدیل شده است؛ و گل وسط چهرهٔ آدمی بوده است، بعدها تبدیل به گل شاه عباسی و نیلوفر تغییر داده شده است.
برای مشاهده و خرید محصولات کلیک نمایید
برچسب ها :
طراحی فرش